De Grote Atlas van de Hemel
De Grote Hemelatlas – Jubileumeditie – is de grootste gedrukte atlas van de hele hemel die wereldwijd op de markt verkrijgbaar is. Hij telt 296 pagina's, die elk een uitsnede van de hemel van 15°x10° weergeven. De pagina's zijn 61x43 cm groot, met een schaal van 35 mm per graad.
Sterren
In totaal worden 2.430.768 sterren weergegeven tot een helderheid van 12 magnitudes. Daarnaast zijn er meer dan 70.000 sterrenstelsels, sterrenhopen en nevels. Alle objecten uit de Messier-, NGC-, IC-, SH2-, RCW- en PGC-catalogi zijn hierbij in aanmerking genomen. Verder zijn alle sterren overgenomen met de symbolen en nummers van de Bayer-catalogus uit 1603 (Griekse letters), de Flamsteed-catalogus uit 1725 en de Hipparcos-catalogus uit 1997. Ook zijn alle variabele sterren uit de GVCS- en NSV-catalogus overgenomen en gemarkeerd met de bijbehorende symbolen. In totaal zijn meer dan 130.000 sterren met hun catalogusnummers en benamingen in de atlas opgenomen en zichtbaar gemaakt.
Niet-stellaire objecten
Nevels met een omvang groter dan 5´ zijn op de kaarten aangegeven met exacte contourmarkeringen (vorm) van de nevel. Sterrenstelsels worden weergegeven als kleine ellipsen, mits de omvang groter is dan 2 ´. De grootte en positie van de ellipsen komen overeen met de werkelijke omvang en positie van de sterrenstelsels aan de hemel. Ook is het gradenraster met een schaal van 0,1° op de kaarten afgedrukt. De precisiebeweging van de pool is op de poolkaarten voor de jaren 2000 – 2100 in aanmerking genomen.
Kaarten
De kaarten zijn in een excentrische binding aangebracht en kunnen zo op elk moment snel en eenvoudig afzonderlijk worden verwijderd. Bij de levering is ook een kaarthoes inbegrepen, die dient voor het transport en de bescherming van de afzonderlijke kaarten. Eveneens bij de levering is een gradennetfolie inbegrepen, waarmee u nauwkeurige coördinaten, elk punt en elk vermeld object aan de hemel kunt vinden, evenals de exacte posities van kometen die uit hun efemeriden kunnen worden afgelezen.
Over de auteur:
Piotr Brych studeerde af aan de faculteit Computerfysica van de Technische Universiteit van Warschau. In 1999 publiceerde hij Wielki Atlas Nieba – die meer dan 1 miljoen sterren omvatte – destijds de grootste gedrukte atlas van de hemel, samen met de Millenium Star Atlas. Diverse softwareontwikkelingen en enkele astronomische boeken.
Onze deskundige opmerking:
Op basis van hun gebruik kunnen atlassen worden onderverdeeld in twee categorieën: atlassen die geschikt zijn voor gebruik in het veld en atlassen die worden gebruikt voor de voorbereiding en evaluatie van observaties, thuis aan het bureau. Beide soorten verschillen dan ook in formaat, gedetailleerdheid en robuustheid.
The Great Atlas of the Sky is in principe ontworpen voor thuisgebruik, maar kan ook bij een telescoop worden gebruikt. De diepte van de afgebeelde sterrenhemel is indrukwekkend en maakt zeer nauwkeurige analyses mogelijk. De atlas toont bijna alle sterren die met een telescoop met een opening van 150 mm onder een 5mag-hemel kunnen worden waargenomen. Daardoor kan elke observatie, zelfs van de zwakste objecten, zeer nauwkeurig worden gepland. Dit verhoogt zeker de kans op succes.
Dankzij het doordachte concept is het ook mogelijk om de atlas direct bij de observatie buiten te gebruiken. De afzonderlijke kaarten kunnen worden uitgenomen. De meegeleverde tas van doorzichtig folie beschermt het kaartmateriaal betrouwbaar tegen vocht. Een praktisch neveneffect: op de folie kunnen met een afwasbare stift aantekeningen of schetsen worden gemaakt.
Bij dergelijk gedetailleerd materiaal is het vaak een probleem dat de afzonderlijke kaarten zeer kleine uitsneden tonen. Dit kan het zoeken naar objecten bemoeilijken en het overzicht ontbreekt. De kaarten van deze atlas hebben een formaat van 61 x 43 cm. Hierdoor kan bijvoorbeeld de helft van het sterrenbeeld Orion op één kaart worden weergegeven.
Om een idee te krijgen van het unieke karakter van de atlas, kan bijvoorbeeld het feit dienen dat alleen al in de doos van de Kleine Wagen negentien sterrenstelsels zijn afgebeeld.
Een uitstekende gids voor interstellaire reizen. Net zo onmisbaar als een handdoek!
(Michael Suchodolski)