Herdruk van de Uranometria van Johann Bayer, voor het eerst verschenen in 1603 in Augsburg.
De Uranometria was het eerste sterrenkaartwerk dat nieuwe wegen insloeg en daarmee tot op heden de standaard is geworden. Bayer gebruikte voor de hoofdsterren van een sterrenbeeld Griekse letters in plaats van de tot dan toe gebruikelijke "plaatsbeschrijvingen". Ook de graadverdeling werd door Joh. Bayer geïntroduceerd. Hierdoor werd de plaatsbepaling van een ster voor het eerst eenduidig en nauwkeurig. De eerste band bevat de kaartenserie en de originele Latijnse beschrijving.
In het uitgebreide begeleidende boek legt de auteur Dr. Jürgen Hamel uit Rostock, bekend astronoomiehistoricus, het belang van deze eerste sterrenkaarten als hemelmeting uit. Dit tweede deel verschijnt tegelijkertijd en wordt samen met de kaartenset geleverd. De Uranometria werd in latere drukken niet meer dubbelzijdig gedrukt, omdat in de eerste uitgave de tekstpagina's op de achterkant doorschijnen op de kaartpagina's. De 51 kaartbladen worden als nauwkeurige reproducties van de uitgave uit 1648 op de rechterpagina van het boek afgebeeld. De linkerkant bevat de originele tabellen en uitleg van Bayer uit de eerste uitgave van 1603. In tegenstelling tot de museumuitgaven zijn tekst en afbeeldingen dus op een dubbele pagina samengebracht. De uitleg op de achterkant met beschrijvingen en tabellen vindt u in het bijgevoegde begeleidende boek. Omdat alle teksten in het Latijn zijn geschreven, zijn deze waar nodig in het Duits vertaald.
De herkomst van de bladen:
De pagina's met afbeeldingen zijn afkomstig uit de uitgave uit 1648, gedrukt vanaf de originele koperplaten in Ulm. Het origineel bevindt zich in de UB-Heidelberg, afdeling handschriften. De tekstpagina's en 4 pagina's met afbeeldingen, waarvan de kwaliteit in de Heidelbergse uitgave niet optimaal was, zijn afkomstig uit de eerste uitgave uit 1603, gedrukt in Augsburg. Eigenaar van deze uitgave is de Linda Hall Library of Science in Kansas City, VS. Alle fragmenten in het begeleidende boek en extreme macro-opnames zijn afkomstig uit de eerste uitgave van 1603, gedrukt in Augsburg. Deze platen zijn in particulier bezit.
Het begeleidende boek:
heeft 176 pagina's, A4-formaat. Naast de levensgegevens van Johann Bayer en een uitgebreide, ook kunsthistorische beschrijving van de Uranometria hebben we ook verschillende andere sterrenkaarten als vergelijkingsmateriaal afgebeeld om het unieke karakter van het werk van Bayer en de standaardisatie van zijn kaartwerken te benadrukken.
Wat is de Uranometria 1603?
De Uranometria is het eerste nauwkeurige kaartwerk van de hemel, uitgegeven in 1603 door de Augsburgse advocaat Johann Bayer. Door de voor het eerst in Griekse letters aangeduide hoofdsterren van elk toen bekend sterrenbeeld is dit kaartwerk ook vandaag de dag nog steeds actueel en wordt het in zijn catalogisering naar stergrootte ook nu nog steeds gebruikt.
Van de over de hele wereld verspreide originele uitgaven, gedrukt in Augsburg (1603) en Ulm (1648), hebben wij gekozen voor de uitgave uit 1648 voor de weergave van het kaartwerk en de eerste uitgave uit 1603 voor de beschrijvingen op de achterzijde, omdat dit de best bewaarde uitgaven zijn.
De URANOMETRIA van Joh. Bayer werd tot ver in de 19e eeuw door astronomen als basis voor hun werk gebruikt. Om deze reden bevatten alle uitgaven aantekeningen uit latere tijden, net als in de door ons gebruikte uitgaven. Dit toont al aan hoe belangrijk en nauwkeurig deze kaarten al bij hun ontstaan waren en dat ze eeuwen later nog steeds als basis voor het werk werden gebruikt.
Met dit kaartwerk bieden wij alle geïnteresseerde amateur- en professionele astronomen, bibliotheken, maar ook verzamelaars van historische geschriften een werk dat geschiedenis heeft geschreven. - Meer dan 400 jaar lang.
